ایران یکی از قدیمی ترین کشورهایی است که از آبنما استفاده کرده و می‌کند و امروزه در میادین و باغها و اماکنهای عمومی و تفریحی حتی درمانی آبنماهای زیادی قابل مشاهده میباشد.
آبنما انواع مختلفی دارد که امروزه از تمامی آنها در مکانهای مناسب استفاده میکنند. مانند: آبنما ریزشی شیشه ای، آبنمای موزیکال، آبنمای پرده ای، آبنمای هارمونیک، آبنمای دکوراتیو، آبنمای صخره ای، آبنمای نمایش فیلم، آبنمای پرده خطی آب، آبنمای پیوسته، آبنمای نوشتاری و…
در این مطلب می خواهیم یکی از ابتدایی ترین و ساده ترین آبنما ها را مورد بررسی قرار دهیم و طزر ساخت آن را ذکر نماییم آبنما سیمانی درعین سادگی بسیار زیبا می باشد و می تواند فضای ساختمان و محیط پیرامون را تحت تاثیر زیبایی خود قرار دهد.
ساخت آبنما یکی از انواع روش های زیبا سازی و محوطه سازی محیط است که با طراحی و اجرای آن می توان فضایی زیبا و دلنشین را به کمک حرکت و صدای آب ایجاد نمود. آبنما ها معمولا در انواع و ابعاد مختلفی ساخته می شوند که آبنما های سیمانی جزو آبنما های در فضای باز تقسیم بندی شده و برای ساخت آن بایستی مراحلی را طی نمایید.
مصالح لازم برای ساخت آبنما سیمانی :
1- قالب چوبی
2- ایزوگام یا قیرگون
3- سیمان
4- کیسه زباله
5- نوار چسب
6- سنگریزه
7- پمپ آب و لوله‌های پلاستیکی
8- توری فلزی
9- توپ پلاستیکی
ساخت آبنما سیمانی به شرح مراحل زیر می باشد :
- این آبنما سیمانی از سه بخش جداگانه اعم از یک گوی، یک ستون توخالی و یک حوضچه مربعی تشکیل شده است. یک پمپ آب از طریق ستون توخالی که بر رویش یک گوی قرار دارد، آب را به بالا هدایت می‌کند و از انتهای گوی به حوضچه خالی می‌کند. انتخاب ارتفاع ستون توخالی و اندازه گوی را می‌توان برحسب علاقه و نیاز انتخاب کرد.
- برای قالب گیری، مخلوط سیمانی را باید در قالب بریزید. می‌توانید قالب‌هایی از چوب بسازید، اما در هر صورت مهم است که قالب سبک بوده و بعد از سفت شدن سیمان به راحتی برش داده شود. قالب ستون توخالی را می‌توان در ابعاد مناسب برش داده و با قرار دادن یک لوله پلاستیکی در داخل ستون، اطراف آن را پُر از سیمان کنید. برای گوی هم می‌توان از یک توپ پلاستیکی فوتبال استفاده کنید و داخل آن را به اندازه قطر لوله پلاستیکی داخل ستون، خالی بگذارید. داخل توپ پلاستیکی را پر از سیمان کنید.
- بگذارید حداقل ۲۴ ساعت سیمان در داخل قالب بماند. سپس قالب را برش دهید و قطعات سیمانی را به طور مداوم مرطوب کنید. هر چه سیمان طولانی‌تر مرطوب بماند، استحکام بیشتری خواهد داشت. ستون، گوی و حوضچه را با کیسه زباله پلاستیکی بپوشانید تا آب آن به سرعت تبخیر نشود. کیسه زباله را می‌توان با استفاده از نوار چسب به بدنه قطعات سیمانی بچسبانید.
- قبل از اینکه قطعات را روی هم دیگر سوار کنید، لازم است سیستم لوله کشی آبنما سیمانی را طرح‌ریزی کنید. جریان آب به طور مداوم از بالای گوی به داخل حوضچه ریخته می‌شود و دوباره همین آب توسط پمپ به بالای گوی هدایت می‌شود. برای این منظور، ضروری است پای ستون را تنها در دو طرف سوراخ ایجاد کنید تا آب داخل حوضچه داخل ستون توخالی رفته و توسط پمپ به بالا هدایت شود. لوله پلاستیکی که به پمپ آب وصل شده است را به لوله پلاستیکی ستون توخالی و از ستون به گوی متصل کنید.
- قطعات سیمانی را بر روی هم قرار دهید، به طوری لوله‌های پلاستیکی نیز مسیر جریان آب را مشخص کرده باشند. حال یک توری فلزی را به اندازه فضای خالی بین ستون و حوضچه بریده و از دو طرف خم کنید تا ارتفاع لازم ایجاد شود. این توری، برای ایجاد جریان آب هدایت شده از گوی به حوضچه در نظر گرفته می‌شود. سپس روی توری فلزی را در دورتادور حوضچه، از سنگریزه پُر کنید.
- حوضچه را با آب پُر کرده و پمپ را روشن کنید (پریز برق که پمپ را تأمین می‌کند باید به وسیله GFCI محافظت شود). دکمه کنترل جریان را روی پمپ بچرخانید تا جریان آب تنظیم شود. اگر آب از یک طرف ستون می‌ریزد اما طرف دیگر چنین نیست، می‌توانید بر سر گوی از یک توری نازک استفاده کنید تا در همه مساحت گوی به پایین ریزش کند. همچنین، حوضچه به خاطر پاشش و تبخیر آب به زودی خالی خواهد شد، بنابراین هر زمان که آبنما سیمانی شروع به کار کرد، مراقب سطح آب آن باشید. اگر حوضچه خشک شود، پمپ خراب خواهد شد. در یک روز بسیار گرم ممکن است لازم باشد فقط بعد از چند ساعت به حوضچه آب اضافه کنید. در آب و هوای سرد، یخ زدن آب می‌تواند بازم هم پمپ آب را خراب کند. هر زمستان، پمپ را برداشته و حوضچه را خالی کنید یا اگر می‌توانید تمام آبنما را به داخل خانه بیاورید.